تاریخچه بازی تخته نرد

تاریخچه بازی تخته نرد با بررسی کاوش های باستان‌شناسی مشخص خواهد شد. بازی تخته نرد در ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد در ایران وجود داشته‌است. نمونه اولیه این بازی دارای 60 مهره و دو تاس می باشد. روی صفحه‌ی بازی، نقشی از مار حکاکی شده است. لازم به ذکر است، این تخته نرد در شهرسوخته یافت شده‌است .

تاریخچه تخته نرد به خاورمیانه و تمدنهای بسیار قدیمی مانند تمدنهای ایران، روم، مصر و سومر بر میگردد. در هر کدام از این تمدن های قدیمی بازی های تخته ای زیادی ابداع شده بود. بازی تخته نرد امروزی در روم باستان به نام Aleaمشهور بوده است. معنای لغوی آن “هنر قمار با تاس” است.

شطرنج نخستین بازی ساخته شده بشر- تاریخچه بازی تخته نرد

نخستین بازی ساخته شده دست بشر شطرنج می باشد. که شباهت بسیار زیادی به تخته نرد دارد. تاریخچه تخته نرد و قدمت آن مربوط به حدود ۶ هزار سال پیش است. کاوشگران آن را مربوط به تمدن ایلام در خوزستان می‌دانند. در کاوش های باستانی در ایران نمونه های زیادی از بازی شطرنج یافت شده است. یک نمونه از آن مربوط به پنج هزار سال پیش می باشد.که به شکل عقاب و عقرب است. از جنس سنگ صابونی می باشد. در جیرفت کرمان یافت شده است. این تخته نرد دارای خانه‌هایی است. که مهره‌ها در آن قرار می گیرند. نمونه‌های دیگری از این بازی‌ در کاشان و جزیره خارک کشف شده‌است.

این نوع از بازی ها مبتنی بر صفحه و مهره است.در بین دیگر ملت‌های کهن دنیا مانند چین، مصر و… وجود داشته است. روال کلی بازی به این شکل است .که تعدادی سنگ یا مهره در صفحه‌ای که دارای خانه‌هایی متعددی است، جابه‌جا می شوند. مهره‌ها را از یک نقطه آغازی به یک نقطه پایانی حرکت داده می شود.

پیدایش تخته نرد امروزی- تاریخچه بازی تخته نرد

با توجه به اسناد تاریخی که کشف شده است . تاریخچه بازی تخته نرد در زمان ساسانیان به دست بزرگمهر وزیر دولت ساسانی صورت گرفته است. تخته نرد را به اردشیر بنیانگذار سلسله ساسانی (224 سال قبل از میلاد مسیح) نسبت می دهند. به همین دلیل به تخته نرد، نردشیر نیز می گویند. (نرد در پارسی قدیم به معنی چوب و کنده چوب بوده است.) یک نوشته پهلوی نشان میدهد. بازی تخته نرد را بزرگمهر در پاسخ به بازی شطرنج که پادشاه هندوستان برای انوشیروان می‌فرستد، ابداع می‌کند.

برای دانستن تاریخچه بازی تخته نرد بهتر است بدانید که بازی تخته نرد از طریق ساسانیان به هند رفته است . از هندوستان به چین رهسپار شده است. چینی ها به این بازی Shwa-liu (دو شیش) می گویند. معادل انگلیسی تخته نرد backgammon است. در مورد ریشه این کلمه احتمالات زیادی وجود دارد .که محتمل ترین آنها به زبان انگلیسی قدیمی مربوط می شود، که در آن gammon به معنی بازی می باشد .ترجمه کلمه backgammon به فارسی ” بازی پشت” می شود. چرا که در قدیم روی هر تخته، صفحه شطرنج بوده است . در طرف دیگر آن تخته نرد می باشد، دقیقا مشابه تخته نرد های مدل شطرنجی رابین لند به این شکل می باشد. برای مشاهده طرحهای مختلف تخته نرد رابین لند می توانید روی لینک مربوطه کلیک کنید

تشبیه ارکان تخته نرد به ارکان طبیعت – تاریخچه بازی تخته نرد

بزرگمهر در ساخت تخته نرد از نمادهای گوناگونی الهام گرفته است که مربوط به باورهای زرتشتی می باشد. که در ادامه آورده شده است.
تشبیه صفحه بازی بهکره زمین.
تشبیه چهار بخش زمین بازی به چهار فصل سال.
تشبیه سیاهی و سپیدی مهره‌ها به شب و روز.
مشابهت تعداد30 مهره‌ به تعداد روزهای یک ماه.
مشابهت 24 خانه به نشانگر 24ساعت شبانه روز.
مشابهت پنج دست بازي به پنج وقت يک شبانه روز.
تشبیه گردش تاس‌ها به چرخش افلاک و ستارگان
تشبیه گردش مهره‌ها به حرکت مردمان.
تشبیه چیدن مهره‌ها در آغاز بازی به آفرینش دنیا.
تشبیه برخورد و گذر مهره‌ها از یکدیگر به برخورد و گذر انسان‌ها به هم در این زندگی.
تشبیه بیرون رفتن مهره ها از صفحه بازی به مرگ.

نمادپردازی در شماره تاس‌ها

عدد 1 نشان اهورامزدا.

عدد2 نشان آسمان و زمین.

عدد 3 نشان اندیشه(پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک).

عدد چهاردر سرزمین ایران اشاره به چهار عنصر اصلی دارد. که منبع حیات و مقدس شمرده می شود. این اعتقاد وجود داشته است. که خداوند رحمان چون انسان ، آسمان و زمین را با این چهار عنصر آفریده است. و بقیه نعم خداوند از مشتقات این عناصر هستند. بنابراین این چهار عنصر قابل احترام هستند. از ارکان خداوند محسوب می شوند. به طور مثال تمام میوه ها و گیاهان بخاطر عنصر خاک و آب بوجود آمده‌اند. همینطور انسان بدون یکی از عناصر چهارگانه حیاتی زنده نمی‌ماند. ادیانی از قبیل زرتشتی ها حتی برای چهار عنصر حیاتی، چهار فرشته می‌شناختند. فرشتگان زیر نظر خداوند به یاری انسان‌ها می‌شتافتند. (چهار جهت اصلی شمال ،جنوب،شرق و غرب و یا چهار عنصر اصلی: آب، باد،خاک وآتش ).

عدد 5 در تخته نرد نماد چیست؟ تاریخچه بازی تخته نرد

عدد 5 نشان پنج روشنی (خورشید، ماه، ستاره، آتش، آذرخش) که مقدس می باشند. روشنی های طبیعت می باشند. از نعمت‌های خداوند هستد. نور از ارکان ادیان باستانی ایران می باشد. تمام ادیان خداوند را بخشی از نور می دانند، همانند زرتشتی‌ها که رو به نور نماز می خوانند. همینطور در کتاب مقدس مسلمانان آمده است: “الله نور السماوات والارض”.

همه ادیان به این جمله اعتقاد دارند که خداوند نور آسمان‌ها و زمین است. در کتب مقدس یهودیان آمده است. خداوند نور عظیم و بزرگ است. در مسیحیت عنوان شده است. دلیل اینکه خداوند را نمی‌توان دید این است که خداوند از جنس نور است.

عدد شش اشاره به 6 روز آفرینش (اعتقاد بر این بوده است که جهان طی 6 مرحله و یا 6 روز بوجود آمده است). نکته جالب اینجاست که جمع اعداد رو به روی هم در طرفین تاس‌ها همواره هفت یعنی عددی که برای ایرانیان گرامی بوده‌است می‌باشد.

شواهد بازی تخته نرد- تاریخچه بازی نرد

همینطور از شواهد بازی تخته نرد می توان به ظرف نقره‌ای بازمانده از دوران ساسانیان اشاره نمود. در نقوش این ظرف، سربازان ساسانی به بازی تخته نرد مشغول هستند. با بررسی شواهد تاریخچی به راحتی می توان تاریخچه بازی تخته را شناسایی کرد.

لازم به ذکر است اولین مجوز رسمی تخته نرد در جمهوری اسلامی در آبان ماه سال ۱۳۹۴ توسط اداره کل ورزش و جوانان استان فارس صادر گردیده است.

از کجا بهترین مدلهای تخته نرد را بخریم؟

تخته نرد را می‌توان هم به صورت آنلاین و هم حضوری خریداری کرد. در هر دو روش، توجه به اعتبار فروشنده و تضمین کیفیت محصول ضروری است. همچنین، قبل از خرید، بررسی قیمت و مقایسه آن با دیگر محصولات مشابه در بازار توصیه می‌شود. برای اطمینان بیشتر، می‌توانید با مشاوران فروشگاه رابین لند تماس بگیرید و از آنها راهنمایی بگیرید.

با تضمین کیفیت و ضمانت‌ در رابین لند تخته نردهای مرغوب را تهیه خواهید کرد. قیمت تخته نردها متنوع است و باید بدانید پولی که می‌پردازید بابت چه کیفیتی است تا از خرید محصولات نامرغوب جلوگیری کنید. تخته نردهای اصل دارای ظرافت و زیبایی خاصی هستند و هنر سنتی ایرانی در آنها به وضوح دیده می‌شود.

جزئیات طرح و نقش‌های این تخته نردها با دقت و ظرافت فراوان اجرا شده‌اند و زیبایی چشم‌نوازی دارند. یکی از مهم‌ترین نکات در تشخیص تخته نرد اصل، جنس چوب و کیفیت فرآیند خشک کردن آن است. برای تشخیص صحیح و انتخاب بهتر، مشورت با یک کارشناس توصیه می‌شود.

جمع بندی تاریخچه بازی تخته نرد

تخته نرد، بازی کهن و جذابی که قدمت آن به هزاران سال پیش می‌رسد، همیشه مورد توجه و علاقه مردم در سراسر جهان بوده است. در این مقاله سفری به اعماق تاریخ خواهیم داشت و با ریشه‌ها و تحولات این بازی محبوب آشنا می‌شویم.

همانطور که گفته شد بسیاری از منابع و شواهد تاریخی، ایران را خاستگاه اصلی تخته نرد می‌دانند. تاریخچه بازی تخته نرد در ایران به حدود 3000 سال پیش می‌رسد و در حفاری‌های باستانی شهر سوخته در استان سیستان و بلوچستان، تخته نردهایی کشف شده که قدمت آن به 2500 سال قبل از میلاد مسیح می‌رسد.

برخی روایات نشان می‌دهد که تخته نرد در زمان ساسانیان توسط بزرگمهر، وزیر باهوش خسرو انوشیروان، اختراع شده است. برخی دیگر نیز داستان‌هایی از رقابت پادشاه ایران و هندوستان بر سر اختراع این بازی را نقل می‌کنند.

تاریخچه تخته نرد و سفر تخته نرد به جهان:

از ایران به روم: با توسعه روابط ایران با روم باستان، تخته نرد نیز به این سرزمین راه یافت و به سرعت در میان رومیان محبوب شد. نام انگلیسی این بازی “Backgammon” از کلمه لاتین “Bacgammon” گرفته شده که به معنی “بازی عقب و جلو” است.

اروپا و فراتر از آن: در قرون وسطی، تخته نرد به سراسر اروپا گسترش یافت و در میان طبقات مختلف مردم مورد استقبال قرار گرفت. این بازی در کشورهایی مانند فرانسه، آلمان و انگلیس بسیار محبوب شد و انواع مختلفی از آن به وجود آمد.

جهانی شدن: با کشف مسیرهای جدید تجاری و استعمار، تخته نرد به سراسر جهان راه یافت. این بازی در کشورهایی مانند آمریکا، کانادا، استرالیا و نیوزیلند نیز رواج پیدا کرد و به بخشی از فرهنگ این ملل تبدیل شد.

تخته نرد در گذر زمان:

قوانین و تجهیزات تخته نرد در طول تاریخ تغییرات زیادی داشته است. مثلاً در گذشته از تعداد مهره‌های متفاوتی در بازی استفاده می‌شد و اندازه تخته نرد نیز کوچک‌تر بود. امروزه نسخه‌های متعددی از تخته نرد در سراسر جهان وجود دارد که از نظر قوانین، تجهیزات و طراحی با هم تفاوت دارند. برخی از این نسخه‌ها منشأ اروپایی دارند و برخی دیگر نیز ریشه در فرهنگ کشورهای شرقی دارند.

مطالب مرتبط